نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• افسانه فروهر مقام ¹
• سیدعلی آل یاسین ²

¹ کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران

² استادیار گروه روان‌شناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش شامل دختران نوجوان مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن شهر قم در بازه زمانی سال 1402 بود که به با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی در دسترس 30 نفر از دختران نوجوان انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش، 10 جلسه طرحواره درمانی گروهی به صورت 1 جلسه در هفته و هر جلسه به مدت 2 ساعت، به عنوان مداخله درمانی دریافت نمودند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه اضطراب اجتماعی نوجوانان لاجرکا (1999)، پرسشنامه ترس از ارزیابی منفی لری (1983) و پرسشنامه شرم از تفسیر بدن دورات و همکاران (2014) استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و تحلیل کوواریانس انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی (35/0)، ترس از ارزیابی منفی (53/0) و شرم از تفسیر بدن (30/0) در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن اثربخش بوده است. با توجه به یافته‌های این پژوهش می‌توان از طرحواره درمانی به عنوان یک راهبرد درمانی جهت کاهش اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

• طرحواره درمانی
• اضطراب اجتماعی
• ترس از ارزیابی منفی
• شرم از تفسیر بدن
• اختلال بدریخت انگاری بدن

موضوعات

• روانشناسی بالینی

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Schema Therapy on Social Anxiety, Fear of Negative Evaluation and Shame of Body Interpretation in Girls with Body Dysmorphic Disorder

نویسندگان [English]

• Afsaneh Forohar Magham ¹
• Seyed Ali Aleyasin ²

¹ MA of Clinical Psychology, Department of Clinical Psychology, Faculty of Humanities, Ashtian Branch, Islamic Azad University, Ashtian, Iran

² Assistant Professor, Department of Clinical Psychology, Faculty of Humanities, Ashtian Branch, Islamic Azad University, Ashtian, Iran

چکیده [English]

The aim of the present study was to investigate the effectiveness of schema therapy on social anxiety, fear of negative evaluation, and shame of body interpretation in girls with body dysmorphic disorder. The research method is semi-experimental with a pre-test-post-test design with a control group. The statistical population of the research included adolescent girls suffering from body deformity disorder in the city of Qom in the period of 2023, using the non-random sampling method, 30 adolescent girls were randomly selected into two experimental groups (15 people) and Witnesses (15 people) were replaced. The experimental group received 10 sessions of group therapy schema, 1 session per week and each session for 2 hours, as a therapeutic intervention. To collect data, Lajerka's Adolescent Social Anxiety Questionnaire (1999), Lori's (1983) Fear of Negative Evaluation Questionnaire, and Durat et al.'s (2014) Body Shame Questionnaire were used. Data analysis was done using SPSS software and covariance analysis. The results of the research showed that schema therapy training was effective on social anxiety (0.35), fear of negative evaluation (0.53), and shame from body interpretation (0.30) in girls with body dysmorphic disorder. According to the findings of this research, schema therapy can be used as a therapeutic strategy to reduce social anxiety, fear of negative evaluation, and shame from body interpretation in girls with body dysmorphic disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

• Schema therapy
• social anxiety
• fear of negative evaluation
• shame of body interpretation
• body dysmorphic disorder