دستاوردهای روانشناسی بالینی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

مقایسه اثر‌بخشی درمان شناختی رفتاری کلاسیک ((CBT و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBSR) بر رفتارهای خود‌مراقبتی بیماران سرطانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روان‌شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

چکیده

مطالعات متفاوتی اثربخشی درمان شناختی رفتاری و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی را در بهبود سلامت روان مراجعان و مشکلات گوناگون آنها تائید نموده‌اند، اما در ارتباط با مقایسه دو درمان شناختی رفتاری و ذهن‌آگاهی بر رفتار خودمراقبتی بیماران سرطانی صورت نگرفته است. پژوهش بررسی اثربخشی روش درمانی شناختی-رفتاری و روش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر رفتارهای خود‌مراقبتی زنان مبتلا‌به سرطان انجام شد. برای این منظور در قالب یک طرح نیمه‌آزمایشی با بهره‌گیری از طرح پیش‌آزمون‌-‌پس‌آزمون با گروه کنترل بود، جامعه آماری کلیه زنان دارای بیماری سرطان که به مرکز درمانی بیمارستان گلستان اهواز در سال 1401 مراجعه کردند تشکیل دادند، با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده و در دسترس 45 نفر بیمار مبتلا‌به سرطان به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) گمارش شدند. پرسش‌نامه رفتارهای خودکنترلی طیب‌زاده و همکاران (1399) استفاده شد. گروه آزمایشی اول درمان شناختی رفتاری و گروه آزمایشی دوم درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی را در 10جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند. آزمودنی‌های گروه کنترل تا پایان فرآیند پزوهش مداخله‌ای دریافت ننمودند. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده گردید. نشان داد که درمان شناختی-رفتاری و درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در افزایش رفتار خودکنترلی در گروه‌های آزمایشی موثر واقع شده‌اند سطح معنی‌داری کمتر از (01/0> p). همچنین بین درمان شناختی رفتار و درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت و هر دو مداخله اثربخشی یکسانی داشتند (05/0<‌p). درمانی شناختی رفتاری و درمان ذهن‌آگاهی تاثیر معنی‌داری در‌ افزایش رفتارهای خودکنترلی در زنان مبتلا‌به بیماری سرطان گروه‌های آزمایشی در پس‌آزمون دارد لذا می‌توان از آن‌ها به‌عنوان روش‌های درمانی در کنار دیگر روش‌های پزشکی دارو‌درمانی به‌منظور درمان سرطان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing the Effectiveness of Classic Cognitive Behavioral Therapy (CBT) and Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) on Self-Care Behaviors of Cancer Patients

نویسندگان [English]

  • Sara Azadi 1
  • hoda ghamar 2

1 PhD of Psychology, Ilam Branch Islamic Azad University, Ilam, Iran‌

2 MA of Psychology, Ilam branch Islamic Azad University, Ilam, Iran

چکیده [English]

Introduction: Different studies have confirmed the effectiveness of cognitive behavioral therapy and mindfulness-based stress reduction in improving the mental health of clients and their various problems, but the comparison of two cognitive behavioral therapies and mindfulness on the self-care behavior of cancer patients has not been done. The research aimed to investigate the effectiveness of cognitive-behavioral therapy and stress reduction methods based on mindfulness in the self-care behaviors of women with cancer.  Method: For this purpose, this study was done in the form of a semi-experimental design using a pre-test-post-test with a control group. The statistical population consisted of all women with cancer who were referred to the Golestan Hospital in Ahvaz in 2022. Using a simple and available random sampling method, 45 cancer patients were randomly selected and assigned to two experimental groups and one control group (15 people in each group). The research tool was Tayyabzadeh et al.'s self-control behavior questionnaire (2019). The first experimental group received cognitive behavioral therapy, and the second experimental group received mindfulness-based stress reduction therapy in ten 90-minute sessions. The subjects of the control group did not receive any intervention until the end of the study process. Univariate analysis of covariance and Bonferroni post hoc test were used for data analysis. The findings showed that cognitive-behavioral therapy and mindfulness-based stress reduction therapy were effective in increasing self-control behavior in the experimental groups, the significance level being less than (p<0.01). Also, there was no significant difference between cognitive behavioral therapy and mindfulness-based stress reduction therapy, and both interventions had the same effectiveness (p < 0.05). Conclusion: Cognitive behavioral therapy and mindfulness therapy have a significant effect on increasing self-control behaviors in women with cancer in the experimental groups in the post-test, therefore, they can be used as therapeutic methods along with other medical methods of drug therapy to treat cancer used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive-behavioral therapy
  • mindfulness, self-control behavior, cancer, women
مراجع
طیب‌زاده، فریناز، سلیمانی، اسماعیل و قربانی شیرودی، شهره. (1399). اثر‌بخشی درمان مبتنی بر خستگی ناشی از سرطان و رفتارهای خود‌مراقبتی بیمارن مبتلا‌به سرطان، رویش روان‌شناسی، 9(12)، 84-75.
کریمی، صبا، ونکی، زهره، بشیری، همایون و حسنی، سیدعبدالمطلب. (1395). تأثیر برنامه خود‌مراقبتی بر الگور اور بر بهبود توان خود‌مراقبتی بیماران مبتلا‌به سرطان گوارش. علمی پرستاری و مامائی، 24(2)، 110-106.
کرباسچی، کتایون، زارعیان، آرمین، دادگری، فهیمه و سیادتی، سید‌عباس. (1394). تاثیر برنامه خودمراقبتی مبتنی بر الگوی اورم بر کیفیت زندگی بیماران سرطانی تحت شیمی‌درمانی در کارکنان نظامی. علوم مراقبتی نظامی، 2(2)، 77-69.
گودرزی، نسرین، جاوید، پیمانی و عشایری، حسن، مسچی، فرحناز، ثابت، مهرداد و اکبری، محمداسماعیل. (1400). مقایسه اثر‌بخشی گروه درمانی شناختی-رفتاری و درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر علائم چند‌وجهی درد در بیماران مبتلا‌به سرطان پستان. دانشگاه علوم پزشکی، 24(2)، 306-317.
Akbari, M., Nafisi, N., & Jamshidifar, Z. (2013). Effectiveness of mindfulness training in decreasing the perceived stress among the patients suffering from breast cancer. JTBCP, 7(27), 7-16.
Aruna, P., Puviarasan, N., & Palaniappan, B. (2005). An investigation of neuro fuzzy systems in psychosomatic disorders. Expert Syst, 28(4), 673-9.
Bamonti, P. M., Keelan, C. M., Larson, N., Mentrikoski, J. M., Randall, C. L., . . . McNeil, D. W. (2014). Promoting ethical behavior by cultivating a culture of self-care during graduate training: A call to action. Training and Education in Professional Psychology, 8(4), 253-260.
Chang, K. L., Fillingim, R., Hurley, R. W., & Schmidt, S. (2015). Chronic pain management nonpharmacological therapies for chronic pain. FP Essent, 432, 6-21.
Cowdery, S. P., Stuart, A. L., Pasco, J. A., Berk, M., Campbell, D., & Williams, L.J. (2020). Validity of self-reported cancer: Comparison between self-report versus cancer registry records in the Geelong Osteoporosis Study. Cancer Epidemiology, 68:101790.
Davodi, A., Anoosheh, M., & Memarian, R. (2007). The effect of self-care education on quality of life in patients with esophageal cancer following esophagectomy. J Zanjan Uni Med Sci Health Serv, 15(58), 57-65.
Esfahani, F. H., Asghari, G., Mirmiran, P., & Azizi, F. (2010). Reproducibility and relative validity of food group intake in a food frequency questionnaire developed for the Tehran Lipid and Glucose Study. J Epidemiol, 20(2), 150-158.
Ghasemi, F., & Karimi, M. (2018). The effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on the quality of life in women with breast cancer. Nurse Physician Within War, 6(20), 51-59.
Johannsen, M., O’Toole, M. S., O’Connor, M., Jensen, A. B., & Zachariae, R. (2017). Clinical and psychological moderators of the effect of mindfulness-based cognitive therapy on persistent pain in women treated for primary breast cancer-explorative analyses from a randomized controlled trial. Acta Oncol(Madr), 56(2), 321-328.
Lo, S. B., Ryba, M. M., Brothers, B. M., & Andersen, B. L. (2019). Predicting implementation of an empirically supported treatment for cancer patients using the theory of planned behavior. Health Psychology, 38(12), 1075–1082.
Maranzan, K. A., Kowatch, K. R., Mascioli, B. A., McGeown, L., Popowich, A. D., & Spiroiu, F. (2018). Self-care and the Canadian Code of Ethics: Implications for training in professional psychology. Canadian Psychology /Psychologie Canadienne, 59(4), 361-368.
Masodi, R., Mohammadi, E., Ahmadi, F., & Hasanpour, A. (2010). The effect of self-care program education based on orem’s theory on mental aspect of quality of life in multiple sclerosis patients [M.S thesis]. Tehran: Tarbiat Modares University, Iran.
Menning, S., De Ruiter, M. B., Kieffer, J. M., Agelink van Rentergem, J., …& Schagen, S. B. (2016). Cognitive impairment in a subset of breast cancer patients after systemic therapy-results from a longitudinal study. J Pain Symptom Manage, 52(4), 560-569.
Millon, G., & Halewood, A. (2015). Mindfulness meditation and countertransference in the therapeutic relationship: A small-scale exploration of therapists’ experiences using grounded theory methods. Counselling and Psychotherapy Research, 15(3), 188–196.
Rahmani, S., & Talepasand, S. (2015). The effect of group mindfulness-based stress reduction program and conscious yoga on the fatigue severity and global and specific life quality in women with breast cancer. Med J Islam Repub Iran, 29, 175.
Reich, R. R., Lengacher, C. A., Alinat, C. B., Kip, K. E., Paterson, C., … & Park, J. (2017). Mindfulness-based stress reduction in post-treatment breast cancer patients: Immediate and sustained effects across multiple symptom clusters. J Pain Symptom Manage, 53(1), 85-95.
Sanaei, H., Mousavi, S., Moradi, A., Parhoon, H., & Sanaei, S. (2017). The effectiveness of mindfulness-based stress reduction on self-efficacy, perceived stress and life orientation of women with breast cancer. JTBCP, 12(44), 57-66.
Sandler, C. X., Goldstein, D., Horsfield, S., Bennett, B. K., Friedlander, M., … & Lloyd, A. R. (2017). Randomized evaluation of cognitive-behavioral therapy and graded exercise therapy for post-cancer fatigue. J Pain Symptom Manage, 54(1), 74-84.
Shen, J. J., Cheah, C. S. L., & Yu, J. (2018). Asian American and European American emerging adults’ perceived parenting styles and self-regulation ability. Asian American Journal of Psychology, 9(2), 140-148.
Yeung, C. W. (2017). The ethics of collusion and nondisclosure in cancer care: A perspective from professional psychology. Professional Psychology: Research and Practice, 48(1), 46-53.
دستاوردهای روانشناسی بالینی
دوره 7، شماره 2
شهریور 1400
صفحه 41-50
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار