نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روان‌شناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی‌، کرج، ایران

2 استاد گروه روان‌شناسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانشیار گروه روان‌شناسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

4 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر وسوسه و تنظیم هیجان در بیماران تحت درمان نگه‌دارنده با متادون می‌باشد. این پژوهش در قالب طرح نیمه‌تجربی پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل می‌باشد. نمونه مورد‌نظر شامل ۲۴ مرد از مراجعه‌کنندگان به کلینیک ترک اعتیاد شهر کرج بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه سنجش وسوسه مصرف مواد پس از ترک صالحی فدردی و همکاران (۱۳۸۹) ‌و پرسش‌نامه تنظیم هیجان گراتز و روئمر (۲۰۰۸) استفاده شد. برای تحلیل یافته‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج نشان دادند که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد موجب کاهش معنی‌دار (p<0.05) وسوسه و همچنین بهبود تنظیم هیجان شده است. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تلویحات کاربردی مطلوبی در زمینه درمان و پیشگیری از عود سوء‌مصرف مواد دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Craving and Emotion Regulation Strategies in Patients Under Treatment of Maintenance Methadone Therapy

نویسندگان [English]

  • Rozhin Mirani 1
  • Alireza Moradi 2
  • Robabeh Noury 3
  • Meysam Borhani 4

1 PhD student in health psychology, Karaj branch of Islamic Azad University, Karaj, Iran

2 Professor of Department of Psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran

3 Associate Professor, Department of Psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran

4 MA degree in clinical psychology, Khwarazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

This study aimed to investigate the effectiveness of acceptance and commitment therapy on the craving and emotion regulation strategies in patients under treatment of maintenance methadone. The research method was semi-experimental with pre-test -post-test and follow-up design with a control group. The sample consisted of 24 male patients referred to the clinic in the city of Karaj selected through the purposive sampling method and randomly assigned into experimental and control groups. The experimental group got acceptance and commitment therapy and maintenance methadone therapy, while the control group received only maintenance methadone therapy. The data were collected using a craving questionnaire (Salehiet al., 2010) and an emotion regulation questionnaire (Gartz & Roemer, 2008). The data were analyzed by multivariate covariance analysis. The results showed that the treatment based on acceptance and commitment caused a significant reduction (p<0.05) in craving and also improved emotion regulation. Treatment based on acceptance and commitment has favorable practical implications in the treatment and prevention of substance abuse relapse.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and commitment
  • craving
  • emotion regulation strategies
  • maintenance methadone
ابوالقاسمی، عباس، اله‌قلی‌لو، کلثوم، نریمانی، محمد، و زاهد، عادل. (۱۳۹۶). راهبردهای تنظیم هیجان در سوء‌مصرف‌کنندگان مواد دارای واکنش‌پذیری بالا و پایین. مجله دانشکده علوم پزشکی گیلان، 20(77)، ۳۶-۱۷.
انوری، محمدحسن، ابراهیمی، امراله، نشاط‌دوست، حمید طاهر، افشار، حمید، و عابدی، احمد. (۱۳۹۳). اثربخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر پذیرش درد، اضطراب مرتبط با درد و شدت درد بیماران مرد مبتلا به درد مزمن. مجله دانشکده پزشکی اصفهان، ۱۱(۶)، ۷۹-۶۳.
ایزدی، راضیه، و عابدی، محمدرضا. (۱۳۹۶). کاهش علائم وسواس در بیماران مبتلا به وسواس فکری‌-‌عملی مقاوم به درمان از طریق درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. دو‌ماهنامه علمی پژوهشی فیض، 17(3)، ۲۸۶-۲۷5.
بزمی، نعیمه. (۱۳۹۷). روان‌شناسی وابستگی به مواد. تهران: انتشارات ارجمند.
پورعلی، ملیحه، یعقوبی، حسن، و یوسفی، رحیم. (1398). نقش صفات بنیادی شخصیت و تنظیم شناختی هیجان در پیش‌بینی آسیب‌پذیری نسبت‌به اعتیاد. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(1/4)، 484-476.
حر، مریم، آقایی، اصغر، عابدی، احمد، و عطاری، عباس. (۱۳۹۲). تأثیر روش درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر میزان افسردگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو. مجله تحقیقات علوم رفتاری، ۱۱(2)، ۱۲۹-۱۲۱.
حسنی، جعفر. (۱۳۹۷). خصوصیات روان‌سنجی پرسش‌نامه نظم‌جویی شناختی هیجان. روان‌شناسی بالینی، 2(3)، 84-73.
حسینیان، سیمین، پردلان، نوشین، حیدری، حمید، و سلیمی، سمانه. (۱۳۹۳). تحلیل ساختاری فرسودگی شغلی پرستاران با مؤلفه‌های مبتنی بر پذیرش، تعهد و تنظیم هیجان. فصلنامه دانشکده علوم پزشکی مازندران، ۲۴(۱۱۳)، ۳۷-۴۶.
خانزاده، مصطفی، سعیدیان، محسن، حسین چاری، مسعود، و ادریسی، فروغ. (۱۳۹۱). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس دشواری در نظم‌دهی هیجان. مجله علوم رفتاری، ۶‌(۱)، ۹۶-۸۷.
دهقانی، اکرم، و رضایی، صدیقه. (۱۳۹۶). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کیفیت زندگی بیماران تحت درمان نگه‌دارنده با متادون. مجله افق دانش، ۲۵(۳)، ۲۷۶-۲۶۵.
صالحی فدردی، جواد، برعرفان، زرین و ضیایی، سیدامیر. (۱۳۸۹). ساخت و اعتباریابی خصوصیات روان‌سنجی پرسش‌نامه وسوسه مصرف. مجله مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، ۱۱‌(۲)، ۵۳-۲۹.
صمدی، حمید، و دوستکام، محسن. (۱۳۹۶). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در سازگاری زناشویی زنان نابارور. مجله اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، ۱۱(۵۳)، ۷۶-۶۷.
کیانی، احمدرضا، قاسمی، نظام‌الدین، و پورعباس، علی. (‌۱۳۹۱). مقایسه اثربخشی روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و ذهن‌آگاهی بر میزان ولع مصرف و تنظیم شناختی هیجان در مصرف‌کنندگان شیشه. فصلنامه اعتیادپژوهی سوء‌مصرف مواد، ۶(۲۴)، ۲۷-۳۶
لاله، محمود. (۱۳۹۵). اعتیاد: بیماری فردی فاجعه اجتماعی. تهران: انتشارات تیمورزاده.
محمدخانی، شهرام، صادقی، نگار، و فرزاد، ولی‌اله. (‌۱۳۹۰). مدل روابط علی هیجان منفی، باورهای مرکزی، باورهای مرتبط با مواد، عقاید وسوسه‌انگیز و تنظیم هیجان با بازگشت به مصرف مواد. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناسی، 6(23)، ۱۵۸-۱۳۸.
محمدی، لیلا، ابرقویی، مریم، و نصیریان، منصوره. (۱۳۹۵). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در تنظیم شناختی هیجان در مردان تحت درمان متادون. مجله دانشگاه شهید صدوقی یزد، ۲۳(۹)، ۸۶۱-۸۵۳.
هنرپروران، نازنین. (1393). بررسی اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد (ACT) بر بخشش و سازگاری زناشویی زنان آسیب‌دیده از خیانت همسر. زن و جامعه (جامعه‌شناسی زنان)، 5(3)، 150-135.
Blume, A. W. (2015). Treating drug problems. New York: John Wiley.
Chaney, E. F., Roszell, D. K., & Cummings, C. (2013). Relapse in opiate addictes: A behavioral analysis. Addictive Behaviors, 7(3), 877-884.
Daley, A. C., Marlatt, G. A., Lewinson, J. H., & Langrod, J. G. (2014). Sabstance abus (A comprehensive textbook). 4th edit. Boston: Williams& Wilkin.
Eifert, G. H., & Forsyth, J. P. (2012). Acceptance and commietment therapy for anxiety disorder: A practioners treatment guide to using mindfulness, acceptance values-based behavior change strategies. Journal of Contempt Psychotherapy, 36, 191-192.
Garnefski, N., & Kraaij, V. (2012). Cognitive emotion regulation strategies and depressive symptoms: A comparative study of five specific samples. Personality and Individual Differences, 40, 1659-1669.
Gartz, K. l., & Romer, L. (2008). Multicimentional assessment of emotion regulation and dysrugulation: Development, factor structure and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 26(1), 41-54.
Hayes, S. C., & Masuda, A. (2016). Acceptance and commietment therapy: model, process and outcome. Journal of Behavior Research & Therapy, 44(1), 1-25.
Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2015). Acceptance and commitment therapy: Anexperiential approach to behavior change. New York: Guilford Press.
Hayes, S. C., Strosahl, K., Wilson, K. G., Gifford, E. V., & Follette, V. M. (2010). Emotional avoidance and behavioral disorders: A functional dimensional approach to diagnosis and treatment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64(6), 1152-1168.
Hayes, S., Luoma, J. B., & Bond. f. (2016). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behavior Research and Therapy, 44(1),1-25.
Hayes, S., Strosahl, K. D., Wilson, K. G., Bessett, R. D., Pisrorello, J., ... & Polusny, M. A. (1999). Measuring experiential avoidance: A preliminary test of aworking model. Psychological Research, 54(4), 553-578.
Hayes, S., Wilson, K. G., Gifford, E. V., Batten, S. V., & Byrd, M. (2010). A preliminary trial of twelve-step facilitation and acceptance and commitment therapy with polysubstance abusing methadone and opiate addicts. Behavior Therapy, 35(4), 667-688.
Levitt, J. T., Brown, T. A., Orsillo, S. M., & Barlow, D. H. (2011). The effects of acceptance versus suppression of emotion on subjective and psychophysiological response to carbon dioxide challeng in patients with panic disorder. Addiction and Theory, 35, 747-766.
Lindsay, J., & Ciarrochi, J. (2016). Substance abuser  report being more alexithymic than others but don’t show emotional processing deficit on a performance measure of alexithymia. Addiction and Theory, 17(3), 315-321.
Marlatt, A., & Witkiewitz, K. (2009). Overview of harm reduction treatments for alcohol problems. International Journal of Drug Policy, 17(4), 285-294.
Orsillo, S. M., & Batten, S. V. (2010). Acceptance and commitment therapy in the treatment of posttramatic stress disorder. Behave Modify, 29(1), 94-129.
Otto, M., Safren, S. A., & Pollak, M. H. (2012). Internal cue exposure and treatment of substance use disorder: Lesson from the treatment of panic disorder. Journal of Anxiety Disorders, 18(1), 69-87.
Roemer, L., & Orsillo, S. M. (2017). An open trial of acceptance-base behavior therapy for generalized anxiety disorder. Behavior Theapy, 38(1), 72-85.
Rozen, H. G., Warrt, R. D., Windt, D., Brink, W., Yong, C. A., & Keakbofa, M. (2016). A systematic review of the effectiveness of naltrexone in the maintenance treatment of opioid and alcohol dependence. Eur Neuropsychopharmacol, 16(5), 311-323.
Smout, M. (2008). Psychotherapy for methamphetamine dependence. Drug and Alcohol. Services South Australia. 429.
Termorshuizen, F., Krol, A., & Prins, M. (2015). Prediction of relapse to frequent heroin use and the role of methadone prescription: An analysis of the Amesterdam cohort study among drug users. Drug and Alcohol Dependence, 79(2), 231-240.
Zettle, R. D. (2015). Acceptance and commitment therapy VS systematic desensitization in treatment of mathematics anxiety. Journal of Psychological Research, 53(2), 197-215.
Zettle, R. D., & Hayes, S. C. (2012). Dysfunctional control by client verbal behavior: The context of reason giving. Anal Verbal Behave, 4, 30-38.