دستاوردهای روانشناسی بالینی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

اثربخشی برنامه سازگاری با خانواده همسر مبتنی بر نظریه قرانی سهم گذاری در ارتقای رضایت زناشویی: مطالعه تک آزمودنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مشاوره، دانشکده غیردولتی-غیرانتفاعی رفاه، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد، گروه مشاوره، دانشکده غیردولتی-غیرانتفاعی رفاه، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری رشته مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پژوهش حاضر در سال 1401 باهدف بررسی اثربخشی برنامه مداخلاتی سازگاری با خانواده همسر مبتنی بر نظریه اسلامی سهم‌گذاری در ارتقای رضایت زناشویی انجام شد. روش پژوهش، شبه آزمایشی و با ساختار طرح تک آزمودنی بود. گروه نمونه متشکل از 3 نفر، به روش نمونه‌گیری هدفمند، از میان زنان متأهل ساکن در منطقه 5 تهران انتخاب شدند که تعارض با خانواده همسر را تجربه کرده و ملاک‌های ورود به تحقیق را داشتند، انتخاب شدند. آزمودنی‌ها 11 جلسه‌ی یک‌ساعته تحت آموزش‌های مشاوره‌ای برنامه سازگاری با خانواده همسر مبتنی بر رویکرد سهم‌گذاری قرار گرفتند و پرسشنامه اندازه‌گیری رضایت زناشویی انریچ سه مرتبه پیش از اجرای مداخله (خط پایه) و در جلسات پنجم و یازدهم تکمیل گردید. درنهایت تحلیل داده‌ها از طریق شاخص تغییر پایا و درصد بهبود انجام شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که مداخلات درمانی حل تعارضات با خانواده همسر مبتنی بر رویکرد سهم‌گذاری، بر اساس پژوهش دهدست (1400) بر رضایت زناشویی و خرده مقیاس‌های آن اثربخشی بوده؛ به‌طوری‌که در خرده مقیاس‌های موضوعات شخصی، ارتباط زناشویی و حل تعارض، معنادار، اما برای دو خرده مقیاس ازدواج و فرزندان و اوقات فراغت اگرچه ازلحاظ آماری نتایج معنادار نبود، اما درصد بهبودی ازلحاظ بالینی نتایج اثربخشی را نشان می‌داد . درمجموع نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که بهره-گیری از برنامه مشاوره‌ای سازگاری با خانواده همسر مبتنی بر رویکرد سهم‌گذاری که متناسب بافرهنگ‌ ایرانی- اسلامی تدارک دیده‌شده است، می‌تواند در قبال زوجینی که با مشکل عدم سازگاری از خانواده همسر و متعاقباً کاهش رضایت زناشویی سروکار دارند، توسط متخصصین و مشاورین خانواده بکار گرفته شود

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of the Model of Compatibility with the Spouse's Family with the Sahmgozari Approach Based on Quran Ontology in Marital Satisfaction

نویسندگان [English]

  • Kausar Dehdest 1
  • Mozhghan Omid bakhash Omid bakhash 2
  • fatemeh ghahremani motlagh 3

1 Assistant Professor, Counseling Department, Non-Governmental-Non-Profit Faculty of Refah, Tehran, Iran Responsible author

2 Senior Expert, Consulting Department, Non-Governmental-Non-Profit Faculty of Refah, Tehran, Iran

3 PhD student in counseling, Allameh Tabatabai University

چکیده [English]

The present research, conducted in 2022, aimed to investigate the efficacy of a family-oriented intervention program based on the Islamic theory of spousal contribution in promoting marital satisfaction. The research employed a quasi-experimental design with a single-group pretest-posttest structure. The sample group, comprising 3 individuals, was selected through purposive sampling from married women residing in district 5 of Tehran who had experienced marital conflicts and met the inclusion criteria. Participants underwent an 11-session, one-hour each, counseling intervention program focusing on family compatibility grounded in the contribution approach. The Enrich Marital Satisfaction Scale was administered thrice: prior to the intervention (baseline), and during the fifth and eleventh sessions. Data analysis was conducted utilizing the stable change index and percentage of improvement. The results indicated that marital conflict resolution interventions based on the contribution approach, in line with the findings of a prior study (2021), were efficacious in enhancing marital satisfaction and its subdomains. Specifically, significant improvements were noted in the domains of personal issues, marital communication, and conflict resolution, while for the domains of marriage and children, and leisure activities, although statistically non-significant, clinical improvement percentages indicated efficacy. Overall, the findings suggest that the implementation of a counseling program for family compatibility based on the contribution approach, culturally tailored to Iranian-Islamic norms, could be employed by family professionals and counselors for couples grappling with marital discord arising from spousal family incompatibility and subsequent diminution in marital satisfaction

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Family compatibility
  • Contribution approach
  • Islamic existentialism
  • Marital satisfaction
مراجع
اسمعیلی، معصومه. (1393). ارائه الگوی خانواده‌درمانی سهم‌گذاری در حل تعارضات خانواده، فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 5(20)، 27-57.
اسمعیلی، معصومه؛ دهدست، کوثر؛ قبادی، شهاب و عسگری، محمد. (1399). مطالعه کیفی الگوی سهم‌گذاری در مشاوره با رویکرد اسلامی و نقش آن در پایداری تغییرات نوع اول، دوم و سوم مراجعان، مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 5(4).
اسمعیلی، معصومه؛ شاداب مهر، فهیمه؛ دهدست، کوثر. (1402). تدوین و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه سبک زندگی سهم گذارانِ. پژوهش‌های مشاوره، 22(84)، 87-56.
اصغر نیا، لیلا. (1398). ارزیابی نقش میانجی تعارضات هیجانی در رابطه بین تمایزیافتگی و رضایت زناشویی در افراد متأهل شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
بارباز اصفهانی، نجمه؛ پرچم، اعظم و فاتحی‌زاده، مریم‌السادات. (1393). مدیریت ارتباط با خانواده اصلی و خانواده همسر از دیدگاه خانواده و اسلام. زنان و خانواده، 9(28)، 30-7.
حاجی پهلوان، گوهر؛ انصاری مقدم، مجتبی؛ کریمی‌نیا، محمدمهدی. (1400). افزایش و کاهش طلاق با توجّه به نقش خانواده همسر در زندگی خصوصی. پیشرفت‌های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش‌وپرورش، 4(36)، 92-77.
حمیدپور، حسن. (1387). اهمیت روش‌شناسی در پژوهش‌های رفتاری – شناختی. بازتاب دانش، 3، 56-49.
دولت‌آبادی، اسماعیل. (1396). تبیین نظری تعارضات زناشویی با رویکرد پارادایمی. خانواده پژوهی، 13(49)، 131-109.
دهدست، کوثر و کاظمیان، سمیه و باقری، صدیقه. (1395). تبیین الگوی مفهومی در فرایند سازگاری با خانواده همسر، زنان و خانواده، 11(37)، 75-49.
دهدست، کوثر. (1402). تدوین الگوی مشاوره‌ای سازگاری پایدار با خانواده همسر مبتنی بر رویکرد سهم‌گذاری، پژوهش‌های مشاوره.
سایه‌مهر، کوروش؛ ابراهیمی کریمی، کاراز؛ عبدی، کمال؛ دالوند، سحر؛ قانعی، رضا (1398). رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و رضایت زناشویی: مروری سیستماتیک و فراتحلیل. مجله دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 16(1)، 92-99.
سودانی، منصور؛ شهریاری، یونس و شفیع‌آبادی، عبدالله. (1388). اثربخشی آموزش خانواده‌درمانی ساختی به شیوه گروهی بر کاهش تعارضات زناشویی زوجین ارجاعی به شعب شورای حل اختلاف شهرستان باغ‌ملک، یافته‌های نو در روان‌شناسی (روان‌شناسی اجتماعی)، 4(12)، 25-7
سید حسن ظهرانی، محمدسیدحسن؛ کاکابرایی، کیوان و امیری، حسن. (1400). تدوین الگوی چهاروجهی مشاوره پیش از ازدواج «آگاه» با نگاه بومی و فرهنگی و بررسی اثربخشی آن بر آگاهی، پذیرش، مسئولیت‌پذیری و سازگاری زناشویی زوجین، فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 12(46)، 23-52.
طباطبائی، سید محمود؛ پناهنده، سامیه؛ حسین‌آبادی، مجید؛ روشنی، فرناز و عطاری، عباس. (1391). بررسی رابطه سلامت عمومی و رضایت‌مندی زناشویی در کارمندان دانشگاه فردوسی مشهد... تحقیقات علوم رفتاری، ۱۰‌(۶)، ۴۹۹-۴۹۱.
علیزاده، فاطمه؛ کریمی نیا، محمدمهدی و انصاری مقدم، مجتبی. (1400). تحلیل راهبردهای تقویت ارتباط با خانواده همسر، دستاوردهای نوین در علوم انسانی، 40، 113-101.
فداکار داورانی، فهیمه؛ سیفی، مریم کاظمیان، سمیه. (1398). اثربخشی درمان مرور زندگی با منظر سهم‌گذاری بر بهبود عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زنان باردار در بحران زلزله کرمانشاه، روان‌شناسی تحلیلی شناختی، 10(39)، 50-39.
فروزش، سجاد و محسنی زاده، معصومه. (1396). مقایسه ارتباط با خانواده همسر در بین زوجین ایرانی با سبک‌های دل‌بستگی و قومیت‌های مختلف. ششمین کنگره انجمن روان‌شناسی ایران، تهران.
قاسمی، سیمین و اعتمادی، عذرا. (1395). رابطه بین پایبندی مذهبی و بخشش باکیفیت روابط زوجین و خانواده همسر در زنان، روان‌شناسی و دین، 34، 110-97.
کیانی، احمدرضا؛ شهبازی، نگاره؛ جهانبخشی، زهرا و احمد بوکانی، سلیمان. (1401). مدل پیش‌بین رضایت زناشویی زنان بر مبنای مداخله والدینی، ادراک خانواده مبدأ، ازدواج والدین، تجربیات ناگوار کودکی، افسردگی و الگوهای ارتباطی، خانواده‌درمانی، 18(70)، 285-265.
کیانی‌پور، فاطمه و امینی‌ها، آزاده. (1398). اثربخشی زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان بر طلاق هیجانی و کیفیت رابطه با خانواده همسر، مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 9(2)، 212-195.
محمدبیگی، سمانه و ربانی یکتا، مریم. (1399). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباط با خانواده همسر بر سازگاری زناشویی و صمیمیت زوجین مرکز سلامت جامعه ناحیه 3 شهرستان خمینی‌شهر، روان‌شناسی و علوم رفتاری ایران، 24، 42-54.
مصطفایی، نفیسه؛ خدادادی، جواد؛ درگاهی، شهریار و عظیمی، داریوش. (1400). پیش‌بینی کیفیت رابطه با خانواده همسر بر اساس صمیمیت زناشویی و سلامت خانواده اصلی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 22(2)، 148-157.
منتظری، رویا (1401). نقش خانواده‌های زوجین در سازگاری، ثبات و رضایت زناشویی همسران: یک مطالعه مروری، رویش روانشناسی، 11(1)، 210-199.
نیکولز، مایکل و دیویس، سین. (1401). خانواده‌ درمانی، مفاهیم و روش‌ها. ترجمه محسن دهقانی. تهران: انتشارات دانژه.
Ayers, J.D, Kress, J, Hess, N & Aktipis, A. (2020). Mother-in-law daughterin-law conflict: An evolutionary perspective and report ofempirical data from the United States. Evolutionary Psychological Science, 16(1), 56-71.
Boertien, D., & Mortelmans, D. (2018). Does the relationship between personality and divorce change over time? A cross-country comparison of marriage cohorts. Acta Sociologica, 61(3), 300-316.‏
Bess, K. D. (2006). The challenges of change in human service organizations: Identity, values, and narratives. ProQuest.
Herrero, M., Martínez-Pampliega, A., & Alvarez, I. (2020). Family communication, adaptation to divorce and children’s maladjustment: The moderating role of coparenting. Journal of Family Communication, 20(2), 114-128.‏
Hünler, O. S. & Gençöz, T. (2005). The effect of religiousness on marital satisfaction: Testing the mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction relationship. Contemporary Family Therapy, 27(1), 123-136.
Hussaini, T, Lei, Sh, Akram, T & Heidar, J. (2018). Kurt Lewin hangement model: A Critical view of the leadership and employee involvement in organizational change. Journal of Innovation & Knowledge 3(3): 123-127.
Guidano, V. F. (1987). Complexity of the self: A developmental approach to psychopathology and therapy. Guilford Press.
Karney, B. R. & Bradbury, T. N. (2020). Research on marital satisfaction and stability in the 2010s: Challenging conventional wisdom. Journal of Marriage and Family, 82(1), 100- 116.
Kaminski, J. (2011). Diffusion of innovation theory. Canadian Journal of Nursing Informatics, 6(2), 1-6.‏
Khakpour, M. Mehrafarid, M. Akbari Amarghan, H. Nejat, H. Fazayeli Yousefabad, M. & Toroghi, R. (2018).Effect of spiritual family therapy on marital satisfaction in couples with husbands' drug-dependent. Journal of Research and Health, 8(4), 365-372.
Khurana, K. & Joshi, A. (2017). Marital satisfaction and spiritual personality: A Relational Overview. Global Journal of Enterprise Information System, 9(1), 29-35.
Lin, Ch.J. (2005). Modern Daughters-in-Law in Colonial Taiwanese Families. Journal of Family History, 30(2), 191-209.
Machia, L. V. Agnew, C. R. & Arriaga, X. B. (Eds). (2020). Interdependence, interaction, and close relationships. Cambridge University Press.
Mohlatlole, N. E., Sithole, S., & Shirindi, M. L. (2018). Factors contributing to divorce among young couples in Lebowakgomo. Social Work, 54(2), 256-274.‏
Ogolsky, B. G. & Monk, J. K. (Eds). (2019). Relationship maintenance: Theory, process, and context. Cambridge University Press.
Reynante, B. Bratton, M. & Hein, L. (2017). From first-to third-order social change in development engineering: A case study. In 2017 IEEE Global Humanitarian Technology Conference (GHTC) (pp. 1-6). IEEE.
Sayehmiri, K., Kareem, K. I., Abdi, K., Dalvand, S., & Gheshlagh, R. G. (2020). The relationship between personality traits and marital satisfaction: A systematic review and meta-analysis. BMC Psychology, 8, 1-8.‏
Sbarra, D. A., & Borelli, J. L. (2019). Attachment reorganization following divorce: normative processes and individual differences. Current Opinion in Psychology, 25, 71-75.
Stern, S. B., & Reid, W. J. (1999). Evaluating prob- lem and systems change in family therapy: A mul- tiple tracking design. The American Journal of Family Therapy, 27, 289-301.
Walsh, C. M. & Neff, L. A. (2018). We’re better when we blend: The benefits of couple identity fusion. Self and Identity, 17(5), 587-603.
Whisman, M. A., Gilmour, A. L., & Salinger, J. M. (2018). Marital satisfaction and mortality in the United States adult population. Health Psychology, 37(11), 1041.‏
 
دستاوردهای روانشناسی بالینی
دوره 9، شماره 1
خرداد 1402
صفحه 57-72
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار