نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بانه، کردستان، ایران.

2 گروه روانشناسی، روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

با توجه به بار روانی ـ اجتماعی بالای داشتن کودک دارای نشانگان نقص توجه ـ بیش فعالی و اهمیت تاب‌آوری در مادران آن‌ها، هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین تاب‌آوری و تحمل پریشانی در مادران دارای کودک مبتلا به نشانگان نقص‌توجه  ـ بیش فعالی با در نظر داشتن نقش میانجی انعطاف‌پذیری شناختی و دشواری در تنظیم هیجان بود. روش پژوهش همبستگی با روش تحلیل مسیر بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران دارای کودک مبتلا به نشانگان نقص‌توجه ـ بیش فعالی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های روان‌شناختی تهران در تابستان 1402 بود که به روش نمونه گیری در دسترس، 426 نفر انتخاب و به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند که پس از فرایند غربالگری، در نهایت 400 پرسشنامه تحلیل شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تاب‌آوری کانر و دیویدسون (2003)، پرسشنامه تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005)، انعطاف‌پذیری شناختی مارتین و روبین (1995) و دشواری در تنظیم هیجان گراتز (2004) بود که توسط آزمودنی‌ها تکمیل شد. نتایج پژوهش نشان داد تحمل پریشانی هم به صورت مستقیم (۲۴۴/0=β، 01/0>p) و هم به صورت غیرمستقیم (۲۴۰/0=β، ۰۱/0>p) با میانجی‌گری انعطاف‌پذیری شناختی و دشواری در تنظیم هیجان، بر تاب‌آوری تأثیر دارد و مدل پیشنهادی نیز از برازش کافی برخوردار است (IFI، NFI، CFI، GFI > 90/0 و SRMR، RMSEA < 08/0). نتایج پژوهش حاضر می‌تواند به عنوان الگویی نظری و کاربردی برای درک ارتباط تحمل پریشانی با تاب‌آوری مادران کودکان دارای نشانگان نقص‌توجه ـ بیش فعالی از طریق مدنظر قرار دادن متغیرهای میانجی انعطاف‌پذیری شناختی و دشواری در تنظیم هیجان در نظر گرفته شود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The relationship between resilience and distress tolerance in mothers with children with attention deficit hyperactivity signs: mediating role of cognitive flexibility and difficulty in emotion regulation

نویسندگان [English]

  • abdolrahman younesi 1
  • Hadiyeh Amirteimouri 2
  • Ali Mehrabi 3

1 teacher. Department of Educational Sciences and Psychology, Islamic Azad University, Baneh branch, kurdistan. Iran

2 Department of Psychology, Clinical Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Isfahan University, Isfahan, Iran

3 Assistant Professor. Department of Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Considering the high psycho-social burden of having a child with attention deficit hyperactivity symptoms and the importance of resilience in their mothers, the aim of this research is to investigate the relationship between resilience and distress tolerance in mothers of children with attention deficit hyperactivity symptoms by considering the mediating role of cognitive flexibility and difficulty in emotion regulation. The research method was correlation with path analysis method. The statistical population included all mothers of children suffering from attention deficit hyperactivity symptoms who referred to psychological clinics in Tehran, 426 of which answered the questionnaires by available sampling, and finally 400 packages of questionnaires were analyzed after the screening processes. questionnaires were Connor and Davidson’s resilience (2003), Simons & Gaher’s distress tolerance (2005), Martin and Rubin’s cognitive flexibility (1995) and Gratz’s difficulty in emotion regulation. results showed that distress tolerance directly (β = 0.244, p < 0.01) and indirectly (β = 0.240, p < 0.01) by the mediation of cognitive flexibility and difficulty in emotion regulation affects resilience and the proposed model has sufficient fitness (IFI, NFI, CFI, GFI > 0.9 and SRMR, RMSEA < 0/08). Results of the present study can be considered as a theoretical and practical model for understanding the relationship between resilience and distress tolerance in mothers of children with attention deficit hyperactivity symptoms by considering the mediating variables of cognitive flexibility and difficulty in emotion regulation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • resilience
  • distress tolerance
  • cognitive flexibility
  • difficulty in emotion regulation
  • attention deficit - hyperactivity symptoms
اسدبیگی، عبدالرضا (1393). تأثیر انعطاف‌پذیری شناختی بر مقاومت در برابر تغییر سازمانی تحت تأثیر رفتار شهروندی سازمانی در شرکت گاز استان تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
امینیان، مریم (1388). رابطه تنظیم هیجانی، رخدادهای منفی زندگی و تصویر بدن با اختلالات تغذیه در زنان و دختران شهر اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی اهواز.
پورفراهانی، منیره؛ مرادیان، نجمه؛ زمانی نیا، فاطمه؛ کیمیایی، علی و آقا محمدیان شعرباف، حمیدرضا (1398). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر سازگاری و تاب‌آوری زوج‌های جوان. نشریه علمی زن و فرهنگ. 10 (40): 95-108.
زارع بهرام آبادی، مهدی؛ گنجی، کامران (1393). بررسی شیوع اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و همبودی آن با اختلال یادگیری در دانش آموزان دبستانی. ناتوانایی‌های یادگیری. 3 (4): 25-43.
سلطان آبادی، سمانه؛ ادیبی، مریم؛ خاکی، زینب؛ حضرتی، سجاد و علیمهدی، منصور (1400). نقش تنظیم شناختی هیجان و تحمل پریشانی هیجانی در پیشبینی تابآوری در زمان شیوع پاندمی کرونا. فصلنامه علمی شناخت اجتماعی. 2 (20): 39-58.
کریم زاده، مهرسا؛ خدابخشی کولایی، آناهیتا؛ داوودی، حسین و حیدری، حسن (1400). اثربخشی برنامه والدگری مبتنی بر روانشناسی مثبت گرا بر خودکارآمدی، ناگویی هیجانی و بار روانی مادران کودکان با مشکلات رفتاری. مجله پرستاری کودکان. 7 (3): 1-11.
 
Aldao, A., Nolen-Hoeksema, S., & Schweizer, S. (2010). Emotion-regulation strategies across psychopathology: A meta-analytic review. Clinical psychology review30(2), 217-237.
Al-Yagon, M., Lachmi, M., & Danino, M. (2020). Manual-based personalized intervention for mothers of children with sld/adhd: Effects on maternal and family resources and children’s internalizing/externalizing behaviors. Journal of Attention Disorders24(5), 720-736.
American Psychiatric Association. (2022). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.TR).Washington, DC: American Psychiatric Association.
Breaux, R. P., & Harvey, E. A. (2019). A longitudinal study of the relation between family functioning and preschool ADHD symptoms. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology48(5), 749-764.
Burton, N. W., Pakenham, K. I., & Brown, W. J. (2010). Feasibility and effectiveness of psychosocial resilience training: a pilot study of the READY program. Psychology, health & medicine15(3), 266-277.
Canas, J. J., Fajardo, I., & Salmeron, L. (2006). Cognitive flexibility. International encyclopedia of ergonomics and human factors1(3), 297-301.
Cheng, K., & Myers, K. M. (Eds.). (2010). Child and adolescent psychiatry: The essentials. Lippincott Williams & Wilkins.
Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety18(2), 76-82.
Conway, C. C., Naragon-Gainey, K., & Harris, M. T. (2021). The structure of distress tolerance and neighboring emotion regulation abilities. Assessment28(4), 1050-1064.
Gordon, C. T., & Hinshaw, S. P. (2017). Parenting stress as a mediator between childhood ADHD and early adult female outcomes. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology46(4), 588-599.
Gratz, K. L., & Roemer, L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of psychopathology and behavioral assessment26, 41-54.
Gratz, K. L., & Roemer, L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of psychopathology and behavioral assessment26, 41-54.
Gross, J. J. (2015). Emotion regulation: Current status and future prospects. Psychological inquiry26(1), 1-26.
Gupta, S., & Bonanno, G. A. (2011). Complicated grief and deficits in emotional expressive flexibility. Journal of abnormal psychology120(3), 635.
Hoorelbeke, K., Marchetti, I., De Schryver, M., & Koster, E. H. (2016). The interplay between cognitive risk and resilience factors in remitted depression: A network analysis. Journal of Affective Disorders195, 96-104.
Ionescu, T. (2012). Exploring the nature of cognitive flexibility. New ideas in psychology30(2), 190-200.
Koydemir, S., & Tosun, Ü. (2009). Impact of autistic children on the lives of mothers. Procedia-Social and Behavioral Sciences1(1), 2534-2540.
Lee, D. J., Witte, T. K., Bardeen, J. R., Davis, M. T., & Weathers, F. W. (2016). A factor analytic evaluation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of clinical psychology72(9), 933-946.
Liu, Y., Wang, Z. H., & Li, Z. G. (2012). Affective mediators of the influence of neuroticism and resilience on life satisfaction. Personality and individual differences52(7), 833-838.
Luthar, S. S., Cicchetti, D., & Becker, B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child development71(3), 543-562.
Majidpoor Tehrani, L., & Aftab, R. (2021). The mediating role of cognitive emotion regulation strategies and worry in the relationship between resilience and anxiety of being infected by COVID-19. Journal of Clinical Psychology13(Special Issue 2), 75-86.
Martin, M. M., & Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological reports76(2), 623-626.
Mestre, J. M., Núñez-Lozano, J. M., Gómez-Molinero, R., Zayas, A., & Guil, R. (2017). Emotion regulation ability and resilience in a sample of adolescents from a suburban area. Frontiers in psychology8, 1980.
Min, J. A., Yu, J. J., Lee, C. U., & Chae, J. H. (2013). Cognitive emotion regulation strategies contributing to resilience in patients with depression and/or anxiety disorders. Comprehensive psychiatry54(8), 1190-1197.
Moen, Ø. L., Hedelin, B., & Hall-Lord, M. L. (2016). Family functioning, psychological distress, and well-being in parents with a child having ADHD. SAGE Open6(1), 2158244015626767.
Ozcan, N. A. (2019). The Mediator Role of Cognitive Flexibility and Mindfulness in Relationship between Perceived Stress and Distress Tolerance among University Students. Online Submission6(9), 316-332.
Peters, K., & Jackson, D. (2009). Mothers’ experiences of parenting a child with attention deficit hyperactivity disorder. Journal of advanced nursing65(1), 62-71.
Phillips, E. L. (2011). Resilience, mental flexibility, and cortisol response to the Montreal imaging stress task in unemployed men (Doctoral dissertation, University of Michigan).
Polizzi, C. P., & Lynn, S. J. (2021). Regulating emotionality to manage adversity: A systematic review of the relation between emotion regulation and psychological resilience. Cognitive Therapy and Research, 1-21.
Poole, J. C., Dobson, K. S., & Pusch, D. (2017). Anxiety among adults with a history of childhood adversity: Psychological resilience moderates the indirect effect of emotion dysregulation. Journal of affective disorders217, 144-152.
Ram, D., Chandran, S., Sadar, A., & Gowdappa, B. (2019). Correlation of cognitive resilience, cognitive flexibility and impulsivity in attempted suicide. Indian journal of psychological medicine41(4), 362-367.
Robinson, L. J., & Freeston, M. H. (2014). Emotion and internal experience in obsessive compulsive disorder: reviewing the role of alexithymia, anxiety sensitivity and distress tolerance. Clinical Psychology Review34(3), 256-271.
Simons, J. S., & Gaher, R. M. (2005). The Distress Tolerance Scale: Development and validation of a self-report measure. Motivation and emotion29(2), 83-102.
Song, J., Fogarty, K., Suk, R., & Gillen, M. (2021). Behavioral and mental health problems in adolescents with ADHD: Exploring the role of family resilience. Journal of Affective Disorders294, 450-458.
Sünbül, Z. A. (2020). Mindfulness, positive affection and cognitive flexibility as antecedents of trait resilience. Studia Psychologica62(4), 277-290., Z. A. (2020). Mindfulness, positive affection and cognitive flexibility as antecedents of trait resilience. Studia Psychologica62(4), 277-290.
Sünbül, Z. A., & Güneri, O. Y. (2019). The relationship between mindfulness and resilience: The mediating role of self compassion and emotion regulation in a sample of underprivileged Turkish adolescents. Personality and Individual Differences139, 337-342.
Vaughan, E., Koczwara, B., Kemp, E., Freytag, C., Tan, W., & Beatty, L. (2019). Exploring emotion regulation as a mediator of the relationship between resilience and distress in cancer. Psychooncology28(7), 1506-1512.
Walker, B. (2020). Resilience: what it is and is not. Ecology and Society25(2).
Wehmeier, P. M., Schacht, A., & Barkley, R. A. (2010). Social and emotional impairment in children and adolescents with ADHD and the impact on quality of life. Journal of Adolescent health46(3), 209-217.
Wüstner, A., Otto, C., Schlack, R., Hölling, H., Klasen, F., & Ravens-Sieberer, U. (2019). Risk and protective factors for the development of ADHD symptoms in children and adolescents: Results of the longitudinal BELLA study. PloS one14(3), e0214412.
Yıldırım, M., & Güler, A. (2021). Coronavirus anxiety, fear of COVID-19, hope and resilience in healthcare workers: a moderated mediation model study. Health Psychology Report9(1).