نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ا. استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

چکیده

یکی از مهم‌ترین چالش‌های جوامع کنونی که به‌شدت رایج شده واقعیتی به نام طلاق است؛ که پیامدهای زیان‌بار فردی و اجتماعی متنوعی را بر افراد و جامعه تحمیل می‌کند. پژوهش حاضر باهدف مقایسه علل طلاق از دیدگاه زوجین متقاضی طلاق توافقی در شهرستان دزفول انجام شد. روش پژوهش ترکیبی از نوع کیفی و کمی بود. جامعه آماری شامل کلیه زوج‌های متقاضی طلاق توافقی است که در نیمه دوم سال 1401 از طریق ثبت‌نام در سامانه زمان برای مشاوره به مراکز روان‌شناسی شهرستان دزفول مراجعه کرده‌اند. درمجموع 62 زوج (معادل 124 نفر، 62 زن و 62 مرد) با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه ساختاریافته توسط سازمان بهزیستی و مصاحبه نیمه ساختاریافته توسط پژوهشگر بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که شایع‌ترین دلایل طلاق به ترتیب در مردان نارضایتی جنسی، بی‌توجهی به همسر و دخالت دیگران بوده است؛ و شایع‌ترین دلیل طلاق در بین زنان ضرب و شتم، نارضایتی جنسی و بیکاری و فقر بوده است. نتایج پژوهش نشانگر عدم تفاهم و شناخت متقابل بین زوجین و وجود نیاز مبرم به مشاوره و آموزش‌های لازم قبل از ازدواج و پیش از طلاق هست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparing the Causes of Divorce from the Point of View of Men and Women Applying for A Consensual Divorce

نویسندگان [English]

  • Esmaeil Safari 1
  • parvanh golnvazi 2

1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Payam Noor University, Tehran, Iran

2 MA of Clinical Psychology, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Payam Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

One of the most important challenges of today's societies, which has become extremely common, is the reality called divorce. Which imposes various harmful personal and social consequences on individuals and society.The present study was conducted with the aim of comparing the causes of consensual divorce from the perspective of couples applying for consensual divorce in Dezful city. The research method was a combination of qualitative and quantitative type. The statistical population includes all the couples applying for a consensual divorce who went to the psychological centers of Dezful city for counseling in the second half of 2022 through registration in Zaman system. A total of 62 couples (equivalent to 124 people, 62 women and 62 men) were studied using available sampling. The data collection tool was structured interview by the welfare organization and semi-structured interview by the researcher. The results of the research showed that the most common reasons for divorce in men were sexual dissatisfaction, neglect of the wife and the interference of others. And the most common reason for divorce among women was beating, sexual dissatisfaction and Unemployment (economic irresponsibility) and poverty. The results of the research show the lack of mutual understanding and recognition of couples and the existence of an urgent need for counseling and training before marriage and before divorce.

کلیدواژه‌ها [English]

  • consensual divorce
  • causes of divorce
  • couples
احمدی، فاطمه و امینی، کبرای. (1401). علل افزایش طلاق در جوامع غربی. پژوهش‌های اسلامی جنسیت و خانواده، 5(8), 69-89.
اسحاقی، محمد؛ محبی، فاطمه؛ پروین، ستار و محمدی، فریبرز (1391). سنجش عوامل اجتماعی مؤثر بر درخواست طلاق زنان در شهر تهران. زن در توسعه و سیاست، 10(3), 97-124.
امیدیان فر، مریم؛ قادری، زهرا و افشون، اسفندیار (1394). اثربخشی غنی‌سازی روابط بین زوجین بر کاهش تعارضات زناشویی در کارکنان ادارات مختلف شهر یاسوج. مجله ارمغان دانش، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، 20 (6)،538-547.
بلوردی، طیبه؛ بلوردی، زهیر مصطفی؛ آقاجانی، محمود (1394). عوامل تعیین‌کننده گرایش به طلاق توافقی: یک مطالعه کیفی. مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت؛ 4 (4):455-448.
پور نصیری، ثریا؛ روستاخیز، بهروز؛ بوستانی، داریوش (1396). کندوکاو پدیده طلاق توافقی (موردمطالعه: مردان شهرستان تالش در سال 1393). فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق), 12(2), 172-143.
تاج‌بخش، غلامرضا. (1399). عوامل فردی مؤثر بر وقوع طلاق در شهرستان بروجرد. مجله جمعیت، 26(107), 41-52.
حسینی، فاطمه؛ رضاپور، محمد و ساعتلو، عصمت. (1394). بررسی عوامل مؤثر برافزایش میزان طلاق (موردمطالعه: زوج‌های متارکه کرده شهرستان سرپل ذهاب استان کرمانشاه). فصلنامه علمی پژوهشی مددکاری اجتماعی، 4(2), 33-41.
خالقی، محمد؛ کرایی، امین و شهبازی، مسعود. (1400). شناسایی علل طلاق زنان فاقد فرزند (مرحله ابتدایی چرخه زندگی زناشویی). فصلنامه زن و جامعه، 12(46), 173-189.
دلیری، حسن. (2019). شناسایی متغیرهای اقتصادی مؤثر بر طلاق در ایران. مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، 17(2), 35-62.
دماری، بهزاد؛ مسعودی فرید، حبیب‌الله؛ حاجبی، احمد؛ درخشان نیا، فریبا و احسانی چینه، الهام. (1401). روند شاخص‌ها، عوامل مؤثر و مداخلات طلاق در ایران. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 28(1), 76-89.
ریاحی، محمد اسماعیل؛ علی وردی نیا، اکبر و بهرامی کاکاوندی، سیاوش (1386). تحلیل جامعه‌شناختی میزان گرایش به طلاق (مطالعه موردی شهرستان کرمانشاه)، پژوهش زنان، 5(3)،130-109.
زرگر، فاطمه و طاهر نشاط دوست، حمید (1386). بررسی عوامل مؤثر بر بروز طلاق در شهرستان فلاورجان. فصلنامه‌ی خانواده پژوهی. سال سوم. 3 (11).
سازمان ثبت‌احوال کشور(1402)، (https://www.sabteahval.ir/home)
ساروخانی، باقر و قاسمی، علیرضا (1392). بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر برافزایش طلاق توافقی در شهرستان کرمانشاه. فصلنامه فرهنگی– تربیتی زنان و خانواده. 7(21).
ستوده، هدایت الله. (1383). آسیب‌شناسی اجتماعی (جامعه‌شناسی انحرافات). تهـران: انتشـارات آوای نـور، چاپ 11.
عباسی، محمدباقر؛ علیزاده، مرجان؛ امیدوار شلمانی، صدیقه؛ حسینی، محمد؛ خطیبی، آمنه و ؛صفا کیش، محدثه (1397). طلاق در ایران، تهران: سازمان ثبت‌احوال کشور.
قاسمی، علیرضا و ساروجانی، باقر (1393). عوامل اجتماعی طلاق و سلامت روانی – اجتماعی در زوجین متقاضی طلاتر توافقی و غیر توافقی. فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده 8 (26)،7 -38.
قاسمی، علیرضا و ساروجانی، باقر. (1392). عوامل مرتبط با طلاق در زوجین متقاضی طلاق توافقی (شهرستان کرمانشاه). تغییرات اجتماعی-فرهنگی، 39(10), 69-87.
کاملی، محمدجواد (1386). بررسی توصیفی علل و عوامل مؤثر در بروز آسیب اجتماعی طلاق در جامعه ایران با توجه به آمار و اسناد موجود. پژوهش‌های دانش انتظامی، 35(9), 180-198.
مشفق، محمود. (1395). سنجش اندازه اثر تعیین‌کننده‌های گرایش به طلاق در پیمایش‌های انجام‌شده طی دوره 1394-1374. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 3(9), 1-41.
محمدتقی زاده، مهدیه. (1399). تجربه مشاوره اجباری بین متقاضیان طلاق توافقی در شهر تهران. پژوهش‌نامه زنان، 11(31), 83-112.
مظاهری، مصطفی؛ بهرامی، فاطمه؛ گودرزی، کورش و صادقی، مسعود. (1398). مطالعه کیفی علل طلاق توافقی به روش تحلیل مضمون؛ یک مطالعه پدیدار شناختی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 14(56), 47-76.
موسوی، مهری سادات. (1395). بازنمایی معنایی طلاق توافقی. خانواده پژوهی، 12(46)، 287-304.
مهرپور محمودآبادی، حسین (1352) طلاق با توافق زوجین در حقوق ایران، دانشگاه تهران، حقوق خصوصی.
هنریان، مسعوده و یونسی، جلال (1390). بررسی علل طلاق در دادگاه‌های خانواده تهران. مطالعات روان‌شناسی بالینی، 1(3), 125-153.
یعقوبی چوبری، علی؛ کنعانی، محمدحسین و یحیی پور، راضیه (1398). بررسی رابطه سبک زندگی و گرایش به طلاق توافقی در بین شهروندان شهر رشت. جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 6(14), 121-148.
یونسی، جلال (1388). مدیریت روابط زناشویی، آسیب‌ها و راه‌حل‌ها در روابط زناشویی. نشر قطره.
 
 
Akter, M. & Begum, R. (2012). Factors for divorce of women undergoing divorce in Bangladesh. Journal of Divorce & Remarriage, 53(8), 639-651.
Amato, Paul. R. & Rogers. S. J. (1997). Alongitudinal study of marital problems and subsequent divorce. Marriage and family. (59)،612-624.
Cronina, S. Becherb, E. H., Mc Cannb, E., Mc Guirec, J., & Powellb, S.(2017) Relational conflict and outcomes from an online divorce education Program. Evaluation and Program Planning, 62, 49–55
Dohherty, H. W. (2007). How Common Is Divorce and What Are the Reasons? Journal of Family Issues, 29(13), 41-63.
Guttmann, J & other. (1999). Withdrawal threshold in interpersonal conflict among adolescents of divorced parents. Educational Psychology, 19, 181- 198.
Kalmijan et al. (2004), quoting Yaghoubi Choobari, Ali, Mohammad Amin Kanani and Razieh Yahya Pour, "Study of the relationship between lifestyle and the tendency to consensual divorce among the citizens of Rasht", Quarterly Journal of Sociology of Social Institutions, Volume 4-1, No. 48-1.
Mutalibovna, A. M. (2022). Causes Of Family Divorce And Issues Of Its Elimination. Journal of Positive School Psychology, 6(11), 1565-1572.
Nursyifa, A. (2020). Shifting causes of divorce in Indonesia due to social media in sociological perspective. Solid State Technology, 63(2), 9932-9946.
 Rijavec Klobučar, N., & Simonič, B. (2018). Risk factors for divorce in Slovenia: A qualitative study of divorced persons’ experience. Journal of Family Studies, 24(3), 291-306.
South, S & Lioyd, K. (1995). Spousal Alternatives and marital dissolution. American Sociological Review.60،21-33.
Stepler, R. (2017). Led by Baby Boomers, divorce rates climb for America’s 50+ population. Washington, DC: Fact Tank: Pew Research Center.
Tobaccowala, Sh. (2011). The Experience of Divorce and the Perceived Impact of Education on the Decision to Divorce among Divorced Women of India, Walden University: 236.