نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور‌، ایران

2 کارشناس ارشد روان‌شناسی‌، دانشگاه پیام نور‌، ایران

10.22055/jacp.2021.37211.1193

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و ویژگی‌های شخصیتی در افراد دارای سابقه‌ی خیانت زناشویی در افراد مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر گرگان انجام پذیرفت. روش پژوهش از نوع مطالعات همبستگی است. جامعه‌ی این پژوهش شامل کلیه زنان و مردان دارای سابقه خیانت زناشویی شهر گرگان بود که از این جامعه 50 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند از میان افراد مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره بینش شهر گرگان انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های طرح واره یانگ، ویژگی‌های شخصیتی نئو و بهزیستی روان‌شناختی استفاده شد. داده‌ها با استفاده از ضریب هم‌بستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با استفاده از نرم‌افزار آماری 21-SPSS تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که از خرده‌مقیاس‌های ویژگی‌های شخصیتی مؤلفّه‌های پذیرش، وظیفه‌شناسی و روان‌‌نژندی و از خرده‌مقیاس‌های طرحواره ناسازگار اولیه، بی‌اعتمادی، نقص و شرم پیش‌بینی کننده‌های بهزیستی روان‌شناختی افراد با سابقه خیانت هستند. از آنجا که آموزش رهایی از تله‌های زندگی، منجر به ارتقای بهزیستی روان‌شناختی می‌شود پیشنهاد می‌شود که چنین مهارت‌هایی به زوجین، آموزش داده شود تا بتوان مانع از گرایش به خیانت زناشویی آن‌ها شد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of Pridictins of psychological well-being: Early maladaptive schemas and personality traits in people with marital infidelity

نویسندگان [English]

  • mojtaba aghili 1
  • sara borujerdi 2

1 Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Iran

2 MA of Psychology, Payame Noor University, Iran

چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the prediction of psychological well-being based on early maladaptive schemas and personality traits in people with a history of marital infidelity in people referring to counseling centers in Gorgan. The research method is correlational studies. The population of this study included all men and women with a history of marital infidelity in Gorgan. From this population, 50 people were selected by purposive sampling from among those who referred to the Insight Counseling Center in Gorgan. Young's schema, neo-personality traits and psychological well-being questionnaires were used to collect data. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient and regression analysis using SPSS 21-statistical software. Findings showed that among the subscales of personality traits are the components of acceptance, conscientiousness and neuroticism and from the subscales of initial maladaptive schema, distrust, imperfection and shame are predictors of psychological well-being of people with a history of betrayal. Since education to free oneself from the traps of life leads to the promotion of psychological well-being, it is recommended that such skills be taught to couples in order to prevent their tendency to marital infidelity.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychological well-being
  • early maladaptive schemas
  • personality traits
  • marital infidelity
احمدی، سحر؛ ماردپور، علیرضا؛ و محمودی، آرمین. (1399). اثربخشی طرحواره درمانی بر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، افزایش کیفیت زندگی و رضایت زناشویی در زوجین متقاضی طلاق در شهر شیراز. مجله روش‌ها و مدل‌های روان­شناختی، 11(41)، 70-53.
آهی، قاسم. (1385). هنجاریابی نسخۀ کوتاه پرسش‌نامه‌ی طرحواره‌ی یانگ. پایان نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
بختیاری، انسیه؛ حسینی، سعیده؛ عارفی، مختار؛ و افشاری‌نیا، کریم. (1398). مدل علی روابط فرازناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه: نقش واسطه‌ای صمیمیت زناشویی و سبک‌های عشق‌ورزی. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، 7(۲)، 258-۲45.
ترابیان، لیلا؛ عامری، فریده؛ و خدابخش، روشنک. (1395). بررسی مقایسه ای ویژگی‌های شخصیت و سبک دلبستگی همسران بی‌وفا، خیانت دیده و عادی. مطالعات روان‌شناختی، 8(2)، 117-109.
خیاط، ابراهیم؛ عطاری، یوسفعلی؛ و کرایی، امین. (1397). رابطه بین سبک‌های دلبستگی و طرح واره‌های ناسازگار با گرایش به خیانت: نقش تعدیل‌گر تعهد مذهبی. تحقیقات علوم رفتاری، 16(2)، 54-42.
دستجردی، رضا؛ فرزاد، ولی‌الله؛ و کدیور پروین. (1390). نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در
پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، ۱۸(۲)، ۱33-۱26.
دهقانی، یوسف و حکمتیان‌فرد، صادق. (1398). نقش طرحواره‌های ناسازگار اولیه، سیستم فعال سازی- بازداری رفتاری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در پیش‌بینی اضطراب اجتماعی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری. فصلنامه کودکان استثنایی، 19(۴)،90-۷۷.
شاهمرادی، ذبیح‌الله؛ خالقی‌پور، شهناز؛ و مسجدی، محسن. (1397). مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر طرحواره‌های ناسازگار و سلامت عمومی‌بیماران مبتلا به ویتیلیگو. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 7(6)، 107-94.
شهامت، فاطمه؛ ثابتی، علیرضا؛ و رضوانی، سمانه. (1389). بررسی رابطه سبک‌های فرزندپروری و طرحواره‌های ناسازگار اولیه. مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، 11(2)، 254-239.
صادقی، سمیه. (1394). بررسی ارتباط خوشبینی با بهزیستی روان‌شناختی و سبک‌های مقابله‌ای در دانشجویان، فنون خانواده درمانی. تهران: انتشارات رشد.
عنایت غلام‌پور، منیره؛ عبدالله‌زاده، حسن؛ امیرشاهی، مهربانو؛ و ثناگو، اکرم. (1396). ارتباط ویژگی‌های‌شخصیتی، الگوهای ناسازگار اولیه، خوش‌بینی و بدبینی با توجیه خیانت‌زناشویی در افراد متأهل. روان پرستاری، 5(۲)، 8-14.
کریمی، سارا؛ یوسفی، رحیم؛ و سلیمانی، مهران. (1396). نقش صفات بنیادی شخصیت در پیش‌بینی مؤلفه‌های خیانت زناشویی از دیدگاه دانشجویان. روان‌شناسی بالینی و شخصیت، 15(۲)، 97-109.
گروسی فرشی، میرتقی؛ مهریار، امیرهوشنگ؛ و قاضی طباطبایی، محمود. (1380). کاربرد آزمون جدید شخصیتی نئو (NEO) و بررسی تحلیل ویژگی‌ها و ساختار عاملی آن در بین دانشجویان دانشگاه‌های ایران. علوم انسانی الزهرا، 11(39)، 198-173.
منصوریان، جمیله؛ خلعتبری، جواد؛ ترخان، مرتضی؛ قربان شیرودی، شهره؛ و زربخش، محمدرضا. (1397). مقایسه اثربخشی ایماگوتراپی و زوج درمانی هیجان مدار بر بهزیستی روان‌شناختی زوجین ناسازگار و درگیرخیانت. مجله دانشکده پزشکی دانشکده علوم پزشکی مشهد، 61(1)، 192-182.
 
Baugh, L. M., Cox, D. W., Young, R. A., & Kealy, D. (2019). Partner trust and childhood emotional maltreatment: The mediating and moderating roles of maladaptive schemas and psychological flexibility. Journal of Contextual Behavioral Science, 12, 66-73.
Burns, R. A., Anstey, K. J., & Windsor, T. D. (2011). Subjective well-being mediates the effects of resilience and mastery on depression and anxiety in a large community sample of young and middle-aged adults. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 45(3), 240-248.
Buss, D. M., & Shackelford, T. K. (1997). Susceptibility to infidelity in the first year of marriage. Journal of Research in Personality, 31(2), 193-221.
Calvete, E., Orue, I., & Hankin, B. L. (2015). A longitudinal test of the vulnerability-stress model with early maladaptive schemas for depressive and social anxiety symptoms in adolescents. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 37(1), 85-99.
Cannon, R., Lubar, J., & Baldwin, D. (2008). Self-perception and experiential schemata in the addicted brain. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 33(4), 223-238.
Glass, S. P., & Wright, T. L. (1988). Clinical implications of research on extramarital involvement. In R. A. Brown & J. R. Field (Eds.), Treatment of sexual problems in individual and couples therapy (pp. 301-346). PMA Publishing Corp.
Lamers, S. M., Westerhof, G. J., Kovacs, V., & Bohlmeijer, E. T. (2012). Differential relationships in the association of the Big Five personality traits with positive mental health and psychopathology. Journal of Research in Personality, 46(5), 517-524.
Mark, K. P., Janssen, E., & Milhausen, R. R. (2011). Infidelity in heterosexual couples: Demographic, interpersonal, and personality-related predictors of extradyadic sex. Archives of Sexual Behavior, 40(5), 971-982.
Oei, T. P., & Baranoff, J. (2007). Young Schema Questionnaire: Review of psychometric and measurement issues. Australian Journal of Psychology, 59(2), 78-86.
Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069-1081.
Whisman, M. A., & Delinsky, S. S. (2002). Marital satisfaction and an information-processing measure of partner-schemas. Cognitive Therapy and Research, 26(5), 617-627.
Young, J., & Brown, G. (1998). Young Schema Questionnaire Short Form. New York, NY: Cognitive Therapy Center.